Vakfıkebir,
Trabzon'un 40 km batısında olup, ilçe toprakları Doğuda
Çarşıbaşı, Batıda
Beşikdüzü, Güneyde
Tonya ilçeleri ve Kuzeyde
Karadeniz ile çevrilidir. İlçe merkezi; Doğuda Işıklı (Yeros), Batıda Zeytin (Yobol) burunları arasında meydana gelmiş genişçe bir merkezin en uç noktasında kuruludur. Bu nedenle ilçe adı, Coğrafi kitaplarında Büyükliman olarak da gösterilir. Işıklı fenerinden itibaren kıyı, Güney Batıya ve daha sonra Kuzey Batıya yönelerek Büyükliman adıyla anılan geniş koyu meydana geldikten sonra Zeytinburnuna ulaşır. Büyükliman koyu, karayele kısmen kapalı olup, denizciler için iyi sayılan bir demir atma yeridir.
Vakfıkebir, Karadeniz Bölgesi Doğu bölümünün iklim şartlarının etkisi altında olup burada iklim, ılıman iklimin denizsel karakterini taşır. Yazlar orta sıcaklıkta, kışlar ılık ve her mevsim yağışlı geçer. Yağmurun en yoğun olduğu mevsim sonbahar, ilkbahar ve kıştır. Biten bakımından deniz iklimi özelliğini taşıyan kıyı kesimine kimi yıllar kar düşmediği olur.
1 Tarih2 Coğrafi Yapı3 Turizm4 Vakfıkebir EkmeğiTarih
Vakfıkebir'in kuruluş tarihi kesin olarak bilinmemekle beraber çok eski bir yerleşim yeridir. Tarihi boyunca Hitit, Pers, Roma, Bizans ve Trabzon Rum İmparatorluğu’nun hakimiyetinde kalan Vakfıkebir 1461 yılında Fatih Sultan Mehmet’in Trabzon Rum İmparatorluğu’nu yıkması ile Osmanlı İmparatorluğu’nun hakimiyetine girmiştir.
Trabzon’un fethinden sonra Osmanlı İmparatorluğu’nun değişik bölgelerinden gelen Türk boyları Vakfıkebir’e yerleşmişlerdir. Gelen boyların yeni yerleşim yerlerini benimsemeleri ve kültürlerini bölgeye taşımaları sonucunda Vakfıkebir çok kısa sürede bir Türk yurdu olmuştur.
Osmanlı İmparatorluğu’nun sınırlarına katılmasından sonra çeşitli idari kademelere ve isimlere maruz kalan Vakfıkebir 1864 tarihli Osmanlı Vilayet Kanunu çerçevesinde 1874 yılında Trabzon vilayetine bağlı bir ilçe olmuştur.
Vakfıkebir 20 Temmuz 1916 tarihinde Rus Çarlığının işgaline uğramış ve 14 Şubat 1918 tarihinde kahraman ordumuz tarafından düşman işgalinden kurtarılmıştır. İşgal altında geçen dönem halk arasında “Muhaceret” olarak anılmakta ve her yıl 14 Şubat tarihinde büyük törenlerle kutlanmaktadır.
İlçe halkı ülkenin kurtulması ve bağımsız bir Türk devleti kurulması çalışmalarında hep Atatürk’ün yanında yer almıştır. Bu çerçevede ilçe halkı aldıkları bir kararla Kellecioğlu Abdullah Hasip (Ataman) Beyi Erzurum Kongresi’ne Büyükliman Delegesi olarak göndermiştir. Abdullah Hasip Bey, Erzurum Kongresi'nin iki yazmanından birisi olarak görev yapmıştır.
Vakfıkebir Cumhuriyetin kuruluşu ile beraber ilçe olma özelliğini ve sınırlarını korumuştur. Bu tarihte ilçenin merkez ile birlikte beş nahiyesi ve 129 köyü vardır. Bu nahiyelerden 10.03.1954 tarih ve 6324 sayılı kanunla Tonya, 19.06.1987 tarih ve 3392 sayılı kanunla Beşikdüzü ve Şalpazarı, 09.05.1990 tarih ve 3644 sayılı kanunla Çarşıbaşı ilçe olmuş ve ilçemizden ayrılmışlardır. Bugün bir beldesi ve 34 köyü mevcuttur.
Vakfıkebir’in ilk adı Fol'dur. Bu ismi ilçenin 45 km. güneyinden doğan ve ilçe merkezinde denize dökülen aynı isimli dereden almıştır.
Vakfıkebir’in ikinci adı Büyükliman’dır. Vakfıkebir’in doğusunda yer alan Fener (Yeros) Burnu ile batısındaki Zeytin (Yobol) Burnu arasında kalan kısım karayele kısmen kapalı doğal bir limandır. Vakfıkebir bu doğal limanın merkezinde yer almaktadır. Bu nedenle Vakfıkebir uzun yıllar Büyükliman adıyla anılmıştır.
Vakfıkebir bugünkü adını, Yavuz Sultan Selim annesi Gülbahar Hatun’dan almıştır. O tarihte Trabzon Valisi olan oğlu Şehzade Selim’i görmek için İstanbul'dan Trabzon’a deniz yoluyla seyahat eden Gülbahar Hatun büyük bir fırtınaya yakalanmış, kurtulması halinde karaya ayak basacağı toprakları Allah'a vakfedeceğini adamıştır. O zamanki adıyla Büyükliman olan yerleşim merkezinde toprağa ayak basan Gülbahar Hatun bu toprakları vakfeder. Vakfedenin büyük (padişah eşi) olmasından dolayı bu tarihten sonra yörenin adı Vakfıkebir (Büyük Vakıf) olmuştur.
Vakfıkebir adının beş yüz yıllık geçmişi olmasına rağmen halk arasında Fol ve Büyükliman adları zaman zaman kullanılmaktadır.
Coğrafi Yapı Vakfıkebir, Trabzonun 40 km . batısında olup, ilçe toprakları Doğuda Çarşıbaşı, Batıda Beşikdüzü, Güneyde Tonya ilçeleri ve Kuzeyde Karadeniz ile çevrilidir. İlçe merkezi; Doğuda Işıklı (Yeros), Batıda Zeytin (Yobol) burunları arasında meydana gelmiş genişçe bir merkezin en uç noktasında kuruludur. Bu nedenle ilçe adı, Coğrafi kitaplarında Büyükliman olarak da gösterilir. Işıklı fenerinden itibaren kıyı, Güney Batıya ve daha sonra Kuzey Batıya yönelerek Büyükliman adıyla anılan geniş koyu meydana geldikten sonra Zeytinburnuna ulaşır. Büyükliman koyu, karayele kısmen kapalı olup, denizciler için iyi sayılan bir demir atma yeridir.
Vakfıkebir, Karadeniz Bölgesi Doğu bölümünün iklim şartlarının etkisi altında olup burada iklim, ılıman iklimin denizsel karakterini taşır. Yazlar orta sıcaklıkta, kışlar ılık ve her mevsim yağışlı geçer. Yağmurun en yoğun olduğu mevsim sonbahar, ilkvahar ve kıştır. Biten bakımından deniz iklimi özelliğini taşıyan kıyı kesimine kimi yıllar kar düşmediği olur.
Turizm
Vaqkfıkebir deniz kenarında ve Samsun-Trabzon karayolunun üzerinde bulunmasına, el değmemiş yaylalara sahip olmasına rağmen son yıllara kadar turizmden gerçek manada yararlanamamıştır.
Ancak son yıllarda sahip olunan potansiyel turizm kaynakları kullanılmaya başlanmış, deniz, yayla, yemek ve dinlenme amaçlı tesisler kurularak bölge ve ülke turizminin hizmetine sunulmuştur.
1992 yılında açılan Turizm Eğitim Merkezi hem ilçe turizminin gelişmesi hem de turizme ara eleman yetiştirilmesi yönünde büyük katkılar sağlamaktadır.
İki yıldızlı turistik bir otelin yanında iki adet normal otel, plaj ve yaylalarda kurulu tesisler ilçemizin turistik kaynaklarıdır.
Vakfıkebir Ekmeği
Vakfıkebir Ekmek Festivali... Temmuz sonu, Ağustos başı gibi düzenlenen festival, ilçede düzenlenen yıllık tek Kültür-Sanat aktivitesi.
Vakfıkebir ekmeğinin temel özelliği, özel yapılmış bir tür taş fırında pişirilmesi. Fırınların tabanı Bayburt'ta bulunan bir taştan yapılır. Ayrıca alttaki katmanlarda kalın ve ince çakıltaşı, kum, cam kırığı ve kaba tuz kullanılır.Vakfıkebir ekmeğini lezzetli kılan, özel taş fırını dışındaki asıl ikinci öğe, üretimde kesinlikle fenni maya kullanılmaması, bunun yerine ekşi maya geleneğinin sürdürülmesi.
Nihayet fırınlarda yakılan kızılağaç, meşe ve gürgen odunlarının Vakfıkebir ekmeğine ayrıca tat kattığı söylenir. Vakfıkebir'de Ekmek adına Vakfıkebir Kaymakamlığı ve Belediyesi tarafından geleneksel olarak her yıl Ağustos ayında 3 günlük "Ekmek festivali" düzenlenmektedir. Çeşitli etkinlikler ve her akşam ilçe festival alanındaki konserlerle en önemli besin kaynağı olan ekmek, eğlenceyle bütünleşir. Ayrıca Ekmek adına şiirler bile yazılmıştır.Ekmeği muhakkak tatmalısınız.çok lezzetlidir.bayatlamaz.
Vakfıkebir belde ve köyleri
İl:
Trabzon ● İlçe: VakfıkebirBeldeler:
YalıköyKöyler:
Açıkalan •
Akköy •
Aydoğdu •
Bahadırlı •
Ballı •
Bozalan •
Caferli •
Çamlık •
Çavuşlu •
Deregözü •
Düzlük •
Esentepe •
Fethiye •
Fevziye •
Güneyköy •
Güneysu •
Hamzalı •
İlyaslı •
İshaklı •
Karatepe •
Kıranköy •
Kirazlık •
Köprücek •
Mahmutlu •
Mısırlı •
Ortaköy •
Rıdvanlı •
Sekmenli •
Sinanlı •
Soğuksu •
Şenocak •
Tarlacık •
Yaylacık •
YıldızTrabzon İlçeleri:
Merkez ilçe •
Akçaabat •
Araklı •
Arsin •
Beşikdüzü •
Çarşıbaşı •
Çaykara •
Dernekpazarı •
Düzköy •
Hayrat •
Köprübaşı •
Maçka •
Of •
Sürmene •
Şalpazarı •
Tonya • Vakfıkebir •
YomraTrabzon ilinin ilçeleri
Trabzon Akçaabat Araklı Arsin Beşikdüzü Çarşıbaşı Çaykara Dernekpazarı Düzköy Hayrat Köprübaşı Maçka Of Sürmene Şalpazarı Tonya Vakfıkebir
Yomra
.jpg)
